Over de Rode Ridder, de Red Knight en de Red Rider
In 1986 verschijnt bij de Amerikaanse uitgeverij DC Comics de vierdelige minireeks The Dark Knight Returns. Auteur Frank Miller, dan de rijzende ster aan het comics-firmament dankzij zijn werk voor onder meer Daredevil en Ronin, voert een oudere Batman op, die zijn innerlijke demonen probeert te overwinnen om opnieuw de misdaad te bestrijden in een dystopisch Gotham City. De reactie van critici en publiek is enorm. Het boek wordt nog steeds bijgedrukt door DC Comics, het Amerikaanse weekblad Time nam het in 2005 op in haar lijst van de tien beste Engelstalige graphic novels ooit. Samen met het twaalfdelige Watchmen van Alan Moore en Dave Gibbons, dat hetzelfde jaar bij dezelfde uitgeverij verschijnt, betekent The Dark Knight Returns het begin van de Dark Age of de Modern Age of Comic Books.
|
Het effect van The Dark Knight Returns is voelbaar tot over de oceaan. Bij Standaard Uitgeverij verschijnt in 1990 De vuurgeest, het eerste album van Red Knight. “We wilden met de Rode Ridder doen wat ze in Amerika al jaren met Batman doen: de gewone versie voor kinderen naast een versie voor een volwassen publiek”, vertelde tekenaar Marvano in november 1996 aan studentenblad Veto.
“Het idee ontstond eind jaren tachtig, toen Manu van Treeck, de onvolprezen uitgeefdirecteur van Standaard Uitgeverij, en Marvano elkaar spraken op een feestje”, herinnert scenarist Ronald Grossey zich. “Van Treeck wou de stripkarakters van Standaard een nieuw leven naast de bestaande reeksen geven. Omdat Marvano wist dat ik nogal gepassioneerd was door de middeleeuwen en we beiden danig onder de indruk waren van Frank Millers Batman: The Dark Knight Returns, besloten we om de Rode Ridder-reeks letterlijk te herdenken. Mede door de zeer goeie buitenlandse reputatie van Marvano zag Standaard Uitgeverij ook verkoopkansen op de internationale markt. Vandaar de Engelse reekstitel: Red Knight.”
“Standaard Uitgeverij zag dat wel zitten, als we de reeks ook zouden baseren op oude verhalen van Vandersteen”, aldus Marvano. Red Knight wordt zo een volwassen, donkere zijreeks van De Rode Ridder maar de scenario’s moeten op uitdrukkelijke vraag van de uitgeverij wel gebaseerd zijn op bestaande albums. Voor het eerste deel herschrijft Grossey de plotlijn van De vuurgeest, het dertiende avontuur van Johan uit 1963. De Rode Ridder keert na vijftien jaar moegestreden terug naar Groot Brittanië. Hij kiest er de kant van Modred, de halfbroer van Arthur. Johan verhindert de moord op Modred, die volgens een voorspelling Arthur zal doden tijdens een veldslag. Maar heeft hij daarmee wel de goede beslissing genomen?
Grossey, Marvano en Standaard hebben grootse plannen met Red Knight. “We hadden wat verhalen gekozen en daar een nieuwe rode draad door getrokken: we hadden de Rode Ridder een verleden gegeven”, aldus Marvano. “We werkten samen een cyclus uit van 12 albums, gebaseerd op ‘de maat van de seizoenen’”, vult Grossey aan. “We wilden gaandeweg meer afstappen van de bestaande verhalen en veel vrijer nieuwe lijnen toevoegen. Het was vooral de psychologie van de Rode Ridder-figuur waarmee we wilden werken: hij zou nogal snel voor het ‘Kwade’ kiezen. Ik ben er trots op dat Vandersteen zelf het concept van Red Knight heeft goedgekeurd. Dat hij zich niet gemoeid heeft met de uitwerking ervan beschouw ik als een teken dat we in zijn ogen goed bezig waren.”
Na amper één album zit het avontuur er echter al weer op. Daar waren verschillende redenen voor, al spreekt Grossey tegen dat Vlaanderen toen nog niet klaar was een duistere spin-off van het universum van Willy Vandersteen. “Ik zou de cijfers nog eens moeten nagaan maar ik dacht dat er ongeveer 30 000 exemplaren van verkocht zijn. Standaard Uitgeverij was enthousiast maar er was onvoldoende infrastructuur om de Franstalige markt degelijk te kunnen bedienen en er werd eindeloos getreuzeld om een deftig contract aan te bieden. Omdat het publiek van Marvano’s boeken vooral in die Franstalige markt zit en hij op dat moment een lucratief contract van Dupuis kreeg, stopte ‘Red Knight’ al na één album.”
Volgens Marvano kwam er wel tegenstand van Karel Biddeloo. Hij ziet Red Knight als concurrentie voor de reguliere reeks, die hij dan tekent, maar kan niks doen omdat de rechten op het personage eigendom zijn van de uitgeverij. “Dus begon Biddeloo lezersbrieven naar stripbladen te sturen waarin hij niet meer op de bal maar echt op de man speelde”, aldus Marvano. “Ik ken hem niet dus ik weet ook niet wat hem toen bezielde. Ik vond het de taak van de uitgever om hem wat terug te fluiten maar dat heeft die niet gedaan. Standaard deed ook absoluut geen moeite op de Franse markt terwijl Red Knight wel iets was dat daar goed gedraaid zou hebben. En dan heb ik de rekening gemaakt - bij Dupuis ligt mijn verkoop namelijk gevoelig hoger, ik moet er ook van proberen te leven. Het is spijtig dat dat project op zulke domme dingen afgeknapt is.”
Dat de uitgeverij wel blij was met Red Knight, blijkt uit de verschillende pogingen die nadien ondernomen zijn om de reeks verder te zetten. Namen als Steven Dupré en Minck Oosterveer worden als mogelijke tekenaars naar voor geschoven. Oosterveer maakte verschillende keren proefplaten voor De zwarte wolvin, het tweede deel dat gebaseerd was op het vijftiende album van De Rode Ridder uit 1963. Maar de Franse uitgeverij waarmee Standaard in zee wil gaan, gaat failliet, Grossey verlaat Standaard Uitgeverij voor The House of Books en er lijkt ook twee jaar na het overlijden van Biddeloo in 2004 en met een ingekorte reeks geen schot in de zaak te zitten. Uiteindelijk haakt Oosterveer af: “Marvano, Ronald Grossey en ik hebben na al het gedoe rond de serie besloten dat het veel beter is om onze energie in andere projecten te stoppen die meer kans op slagen hebben, zowel alleen als gezamenlijk. Zonde, maar het is niet anders.”
Meer dan een kwart eeuw later krijgt de Rode Ridder alsnog een langer lopende spin-off. In het najaar van 2017 verschijnen kort na elkaar drie albums van Red Rider, waarin Johan het onrecht bestrijdt vanop een motorfiets in een dystopische wereld. De scenario’s worden geschreven door cartoonist Lectrr, tekenaar van dienst is Stedho. “Ik ben er absoluut niet benieuwd naar”, aldus Grossey. “De Rode Ridder is zoals de meeste helden vrij tweedimensionaal, zijn karakter moet je er als scenarist zelf inleggen. Er is één wezensgrond die hem onderscheidt van de andere Vandersteenhelden: hij is een ridder. Middeleeuwen, kastelen, zwaarden, weet je wel. Stedho heeft een zeer goede pen maar de Rode Ridder willen transponeren naar de 21e eeuw is absurd en inspiratieloos én ruikt naar een graantje meepikken van het succes van een serie.”
BRONNEN
Marvano over zijn nieuwe stripreeks Dallas Barr in Veto
Ronald Grossey vertelde me zelf over Red Knight voor een artikel in StripGlossy