Acteurs en regisseurs in Lucky Luke
Lucky Luke tekenaar Morris heeft nooit onder stoelen
of banken gestoken dat hij voor het tekenen van de avonturen van zijn poor
lonesome cowboy erg beïnvloed was door westerns. Als filmfan deed hij dan ook
niets liever dan personages de trekken mee te geven van filmsterren (dat hij ook stripfiguren uit andere reeksen liet meespelen, kun je hier lezen).
De eerste keer deed hij dat voor Phil Ijzerdraad
in het gelijknamige album uit 1957. Phil lijkt verdacht veel op acteur Jack Palance, die genomineerd werd voor
een Oscar voor zijn rol van revolverheld zonder scrupules Jack Wilson in de
western Shane (1953). Morris kleedde
Phil Ijzerdraad zelfs helemaal zoals Jack Wilson, tot de handschoenen en zwarte
ronde hoed toe. Zoals in de meeste van zijn films (bijvoorbeeld Tim Burtons Batman uit 1989) speelt Palance een ‘bad
guy’. Later zou Morris Palance ook gebruikt hebben als model voor Patronimo,
het beroemde indianenopperhoofd, in Apache
Canyon.
|
Luky Luke krijgt het in De bende van Joss Jamon vermomd als oude man in de saloon aan de
stok met Bill de knoeier. Gelukkig voor hem komt een naamloze trapper, met het
uiterlijk van acteur Jean Gabin,
voor hem op. Jean Gabin (echt naam Jean-Alexis Moncorgé) brak door dankzij twee
andere Jeans, regisseurs Jean Duvivier en Jean Renoir. Hoewel zijn avontuur in
Hollywood mislukte, bleef hij een grote naam in de Franse filmwereld.
|
In De trek
naar Oklahoma wordt ‘dorpsgek’ Dopey verkozen tot burgemeester van de
nieuwe stad Boomville. Voor zijn uiterlijk inspireerde Morris zich op de
Zwitserse acteur François Joseph Simon, beter bekend als Michel Simon. Die begon zijn carrière in het theater maar brak door
dankzij zijn verschijning in de stomme film Feu
Mathias Pascal (1925). Hij was geliefd omwille van zijn karakterkop en
expressieve spel.
|
De Daisy Belle van kapitein Barrows wordt tijdens de Bootrace op de Mississippi bestuurd door
Ned, een karikatuur van Burl Ives.
Ives was zowel een zanger die een ongelofelijk aantal platen op zijn naam heeft
staan als een acteur die succes oogstte op het scherm en het podium (East of Eden (1955), Cat on a hot tin roof (1958) en The big country (1958)).
|
In hetzelfde verhaal verschijnt James Coburn als huurmoordenaar Pistol Pete. Coburn werd bekend als de ‘tough guy’ in westerns en actiefilms zoals The magnificent seven (1960), The great escape (1963) en Charade (1963). Voor zijn vertolking in Affliction (1997) won hij een Oscar voor beste bijrol.
Kolonel MacStruggle is de nogal rechtlijnige bevelhebber van Het 20e cavalerie. Hij kreeg de trekken mee van acteur Randolph Scott, die in zo’n honderd films meespeelde, waarvan meer dan zestig westerns, onder meer in Heritage of the desert (1932), als Wyatt Earp in Frontier Marshal (1939) en in Ride the high country (1962), zijn laatste film.
Kolonel MacStruggle is de nogal rechtlijnige bevelhebber van Het 20e cavalerie. Hij kreeg de trekken mee van acteur Randolph Scott, die in zo’n honderd films meespeelde, waarvan meer dan zestig westerns, onder meer in Heritage of the desert (1932), als Wyatt Earp in Frontier Marshal (1939) en in Ride the high country (1962), zijn laatste film.
Calamity Jane wordt in het gelijknamige album gedwarsboomd door salooneigenaar August Oyster. Morris modelleerde hem naar Sean Connery, de Schotse acteur die bekend werd als James Bond en later speelde in films zoals The untouchables (1987), Indiana Jones and the last crusade en The rock. En wie kan Calamity Jane beter goede manieren leren dan David Niven, het archetype van de Britse gentleman? Hij werd bekend door zijn hoofdrollen in Hollywoodklassiekers zoals The bishop’s wife, The elusive pimpernel, Around the world in 80 days en The pink panther.
Terwijl Goscinny en Morris zich lieten inspireren door John Fords Stagecoach voor het verhaal van De postkoets, is koetsier Hank Bully een karikatuur van Wallace Beery. Beery speelde in ongeveer tweehonderdvijftig films, waaronder Treasure island (1934) en The champ (1931). Hank maakt nog een wederoptreden in De verloofde van Lucky Luke.
|
Professioneel pokerspeler Scat Thumbs is een van de passagiers die meereist met De postkoets. Voor zijn uiterlijk inspireerde Morris zich op John Carradine, die bekend werd door zijn films met John Ford (The grapes of Wrath, Stagecoach) en Cecil B. DeMille (The ten commandments) en voor zijn vertolingen van Shakespeare op Broadway.
|
De zingende hoerenmadam Lulu Carabine uit Dalton City en Western Circus kreeg van Morris het uiterlijk van Diamand Lil, het
meest succesvolle personage van Mae West.
Zij staat bekend als film- en Broadwayactrice en radioster - maar vooral ook
als gewaagd sekssymbool. West werd beroemd dankzij haar films met Cary Grant,
zoals She done him wrong (1933) en I’m no angel (1933).
|
Komiek W.C.
Fields (echte naam William Claude Dukenfield) speelt in Western Circus de
dronken circusdirecteur Kapitein Erasmus Mulligan. Fields beleefde zijn
grootste triomfen op de planken van Broadway en speelde ook in films. Hij stond
bekend om zijn alcoholisme.
Voor het uiterlijk van Elliot Belt, De premiejager, moest Morris niet ver
gaan zoeken. Lee van Cleef werd
beroemd als de schurk van dienst in westerens zoals High noon (1952) met Gary Cooper en Grace Kelly en The man who shot Liberty Valance (1962)
met John Wayne, Andy Devine en John Carradine. Het bekendst werd hij door de
spaghettiwesterns van Sergio Leone. Zo speelde hij een premiejager in For a few dollars more (1965) en was hij
letterlijk de slechte in The good, the
bad and the ugly (1966).
Voor het verhaal van De grootvorst liet René Goscinny zich waarschijnlijk inspireren
door de figuur van Aleksei Aleksandrovitsj Romanov, grootvorst van Rusland, die
eind 1871 een rondreis maakte door de Verenigde Staten en onder meer op bisons
joeg samen met Buffalo Bill. Morris gaf Zijne Keizerlijke Hoogheid grootvorst
Leonid de trekken van een kruising van het historische personage en de Engelse
acteur Sydney Greenstreet, die ondanks
een relatief korte filmcarrière van acht jaar werd Greenstreet beroemd dankzij
zijn rollen naast Peter Lorre in The
Maltese falcon (1941) en naast Humphrey Bogart in Casablanca (1942).
|
De
witte ridder is de titel van het toneelstuk dat wordt opgevoerd
door het gezelschap van Whittaker Baltimore. Zijn uiterlijk is gebaseerd op dat
van John Barrymore, die zijn
carrière overigens begon als tekenaar bij een krant. Zijn bekendste films zijn Dr Jekell & Mr Hyde (1920), Grand Hotel (1932) en Dinner at eight (1933). Barrymore maakte
deel uit van een acteursfamilie: hij is de vader van Lionel en Ethel Barrymore
en de grootvader van Drew Barrymore.
|
In hetzelfde album verkoopt Lucky Luke de kudde van
zijn vriend Hank Wallys, waarna de opbrengt gestolen wordt tijdens de opvoering
van De witte ridder. Wallys kreeg de
trekken van Andy Devine, die in meer
dan vierhonderd films figureerde en bekend stond om zijn rasperige stem. Hij
speelde als komisch westernacteur vaak samen met Roy Rogers (als hulpje Cookie)
en John Wayne (in Stagecoach (1939) en
The man who shot Liberty Valance
(1962)).
|
Otto von Himbeergeist, de Duitse professor die De genezing van de Daltons probeert te bewerkstelligen met behulp van psychologie, werd gespeeld door Emil Jannings (echte naam Theodor Emil Janenz).
Deze Zwitser was de eerste winnaar van een Oscar voor beste acteur, in
1928, voor The way of all flesh (1927)
en The last command (1928). Terug in
Europa speelde hij naast Marlene Dietrich in Der blaue Engel (1930). Door zijn rollen in nazi propagandafilms
kon hij niet terugkeren naar Hollywood na de oorlog.
|
Morris castte Brian
Donlevy, die in de jaren dertig tot zestig de zware jongen speelde in menig
film noir, in de rol van Willard Bradwell, het onbetrouwbare hulpje van
ingenieur Edward Creighton, die samen met zijn collega James Gamble de
Amerikaanse kusten verbindt door middel van De
zingende draad. Donlevy werd genomineerd voor een Oscar voor beste bijrol
voor zijn vertolking in Beau geste
(1939).
|
Een van de criminelen die probeert te verhinderen dat De eenarmige bandiet een succes wordt,
is Louis de Funès. Hij werd pas op
latere leeftijd bekend als de klunzige politieagent Cruchot uit de film Les gendarmes de Saint-Tropez, die nog
vijf vervolgen kreeg. De Funès was nagenoeg onbekend in Engelstalige landen. De
Funès wordt geholpen door Double-Six, die de trekken zou gekregen hebben van de
Franse acteur Patrick Préjean, die
vooral bekend stond om de dubbings die hij deed. Double-Six wordt later
gerecruteerd door de pony express als ‘menselijk paard’.
Het personage Chris Lee uit De duivelsranch verkleedt zich als vampier. Ook Christopher Lee werd bekend dankzij zijn vertolking van het monster van Frankenstein en van Dracula. Daarnaast speelde hij in films over Sherlock Holmes en James Bond en was hij te zien in Star wars en The lord of the rings. Een andere gastrol wordt vertolkt door komiek Groucho Marx, het bekendste lid van de Marx Brothers, die een bizonjager speelt. De Franse zanger Serge Gainsbourg passeert in zijn gebruikelijke dronken toestand in hetzelfde verhaal. De duivelsranch heet trouwens officieel Bates ranch, ongetwijfeld naar Norman Bates, het hoofdpersonage uit Alfred Hitchcocks Psycho. Het gebouw lijkt ook heel erg op dat uit de film. Bovendien passeert Hitchcock voor de tweede keer in een avontuur van Lucky Luke als glazenwassende barman.
Het personage Chris Lee uit De duivelsranch verkleedt zich als vampier. Ook Christopher Lee werd bekend dankzij zijn vertolking van het monster van Frankenstein en van Dracula. Daarnaast speelde hij in films over Sherlock Holmes en James Bond en was hij te zien in Star wars en The lord of the rings. Een andere gastrol wordt vertolkt door komiek Groucho Marx, het bekendste lid van de Marx Brothers, die een bizonjager speelt. De Franse zanger Serge Gainsbourg passeert in zijn gebruikelijke dronken toestand in hetzelfde verhaal. De duivelsranch heet trouwens officieel Bates ranch, ongetwijfeld naar Norman Bates, het hoofdpersonage uit Alfred Hitchcocks Psycho. Het gebouw lijkt ook heel erg op dat uit de film. Bovendien passeert Hitchcock voor de tweede keer in een avontuur van Lucky Luke als glazenwassende barman.
Andere cameo’s zijn niet zo duidelijk. Zo zou Gary Cooper passeren ergens in Bootrace op de Mississippi - Morris gaf
later aan dat Cooper een van de inspiratiebronnen voor Lucky Luke zelf was. De
bonkige Nebraska Kid, die een floretduel verliest in De zwarte heuvels, zou gespeeld worden door Kirk Douglas, bekend van Gunfight
at the O.K. Corral en Spartacus. Bert
Malloy, de dommige dikkerd die Billy The Kid probeert te verlossen van Het escorte, zou dan weer gemodelleerd zijn naar Fernandel, de Franse komiek en
voorloper van Louis de Funès.
alle tekeningen © Morris & Goscinny