Brammetje Bram op de brug
Eddy Ryssack is een Vlaamse stripauteur die wat tussen de plooien van de geschiedenis verdwenen is. Onterecht, meent uitgeverij Arboris, dat vanaf voorjaar 2017 de avonturen van zijn piratenstrip Brammetje Bram integraal uitgeeft. Voor het eerste deel van De complete Brammetje Bram schreef ik het dossier.
Eddy Ryssack heeft ooit beweerd dat hij duizend platen had getekend - niet in zijn hele carrière maar van slechts één reeks: Brammetje Bram. Daar zijn alles tezamen zeven albums van uitgebracht, samen goed voor een driehonderdtal pagina’s. Ik ben op zoek gegaan naar die andere zevenhonderd platen. Het resultaat daarvan verscheen op Stripspeciaalzaak.be. Hans van den Boom van uitgeverij Arboris las dat artikel, trok zijn albums nog eens uit de kast en besloot uit liefde voor de strip alle avonturen van Brammetje Bram integraal uit te geven.
Voor het dossier in het eerste deel van de reeks mocht ik in het rijkgevulde leven van Eddy Ryssack duiken. En rijkgevuld was het. Naast Brammetje Bram tekende hij honderden illustraties voor verschillende rubrieken in het stripblad Robbedoes, een langlopend verhaal in zowel Robbedoes als concurrent Kuifje, actuapagina’s in Pilote en een jongerenrubriek in Journal de Mickey, bijna honderd afleveringen van de gagreeks Opa in Eppo en verschillende reclamestrips. Een ongelofelijke productie en al helemaal als je weet dat Ryssack eigenlijk een late roeping was. Tot zijn dertigste was hij handelsreiziger en zelfs verkoper van parfum. Naast zijn strips maakte hij ook de eerste animatiefilms van de Smurfen, richtte hij de Vlaamse Stripgilde belangenvereniging op en was hij de eerste mededirecteur van het Belgische stripmuseum in Brussel.
Maar zijn grootste werk was dus de piratenstrip Brammetje Bram. Aanvankelijk konden lezers de avonturen van de bemanning van De Zeemadelief, waar Brammetje tegen zijn zin wordt vastgehouden door Kapitein Knevel de Killer, volgen in het Nederlandse blad Sjors. Later verscheen de reeks in Duitsland in Zack, in België in Wham! en in Frankrijk in Super AS. Hans en ik hebben alle verhalen en vertalingen opgelijst en kunnen het vandaag bevestigen: tussen 1970 en 1983 tekende Eddy Ryssack een duizendtal platen van Brammetje Bram, ofwel ongeveer drie platen per twee weken.
Na negen lange verhalen was ‘Brammetje Bram op de brug’ het eerste kortverhaal dat in Sjors werd gepubliceerd. Het was bovendien de eerste kennismaking van het Duitse publiek met Pittje Pit, zoals hij daar genoemd werd. Het scenario werd geschreven door Piet Hein Broenland, een medewerker van Sjors. Hij slaagde er in het debuut van Brammetje Bram te verkopen aan de Duitse uitgeverij Koralle Verlag - en verdween vervolgens spoorloos met de opbrengsten.
Ryssack werkte met verschillende schrijvers samen, waaronder zijn eigen zoon Peter en voormalig Robbedoes-hoofdredacteur Yvan Delporte. In een interview in 1982 koos de tekenaar Opa als zijn eigen favoriete strip, “maar als ik eens eindelijk de goede scenarist voor Brammetje Bram kon vinden, kreeg die stellig de voorkeur”. Een jaar later verscheen het laatste van de 45 avonturen van zijn scheepsmaatje.